Radyasyon onkolojisi, kanser tedavisinde kullanılan radyoterapi (ışın tedavisi) yöntemlerinin uygulanmasıyla ilgili tıbbi bir dal olarak tanımlanabilir. Radyasyon onkolojisi, kanser hücrelerini yok etmek veya büyümelerini durdurmak için yüksek enerjili radyasyon kullanır. Bu radyasyon, kanser hücrelerini hedefleyerek etkisini gösterir ve normal hücrelere zarar verme riskini minimize etmek için dikkatli bir şekilde planlanır ve uygulanır. Radyasyon onkolojisi tedavisi, kanser tedavisinde cerrahi ve kemoterapi gibi diğer tedavi seçenekleriyle birlikte kullanılabilir veya tek başına kullanılabilir.

Radyoterapi çeşitleri nelerdir?

Radyoterapi, kanser hücrelerini öldürmek veya büyümelerini durdurmak için yüksek enerjili ışınların kullanılmasıdır. Radyoterapi çeşitleri şunlardır:

Harici ışın tedavisi (EBRT): Bu tür radyoterapi, bir makine yardımıyla dışarıdan yüksek enerjili ışınların vücuda odaklanması yoluyla kanser hücrelerinin yok edilmesi için kullanılır.

İnternal radyasyon tedavisi (brakiterapi): Bu tür radyoterapi, bir cihaz yardımıyla vücudun içine yerleştirilen radyoaktif kaynakların kanser hücrelerine yönlendirilmesi yoluyla kanser hücrelerinin yok edilmesi için kullanılır.

Sistemik radyoterapi: Bu tür radyoterapi, radyoaktif maddelerin damar yoluyla vücuda verilmesi yoluyla kanser hücrelerinin yok edilmesi için kullanılır. Sistemik radyoterapi, metastatik kanserlerin tedavisinde kullanılır.

Eksternal radyoterapi çeşitleri nelerdir?

Eksternal radyoterapi çeşitleri şunlardır:

3D-CRT (Üç Boyutlu Konformal Radyoterapi): Bu yöntem, tümörün yerleşim yerini daha iyi tanımlamak için CT veya MRI gibi görüntüleme tekniklerinden yararlanır. Daha sonra, radyasyonun tümöre doğru açıda uygulanmasını sağlamak için özel bir bilgisayar programı kullanılır.

IMRT (İntensite Modüle Radyoterapi): Bu yöntem, tümörün çevresindeki normal dokuların daha az hasar görmesini sağlamak için radyasyon dozunu daha hassas bir şekilde ayarlayan bir tekniktir.

VMAT (Hızlı Ark Tedavisi): Bu yöntemde, radyasyon kaynağı tümöre farklı açılardan hızlı bir şekilde hareket ettirilir, böylece daha az radyasyon kullanarak daha iyi sonuçlar elde edilebilir.

Proton Terapisi: Bu yöntemde, yüksek enerjili protonlar kullanılarak tümöre radyasyon verilir. Protonlar, normal dokulara daha az zarar verirken, tümör hücrelerini öldürür.

SBRT (Stereotaktik Vücut Radyoterapisi): Bu yöntem, yüksek dozda radyasyonun tümöre doğrudan uygulandığı bir tekniktir. Bu yöntem genellikle küçük tümörlerin tedavisinde kullanılır.

Radyoterapi hangi tür kanserlerin tedavisinde kullanılabilir ?

Radyoterapi, kanser tedavisinde çeşitli kanser türlerinin tedavisinde kullanılabilir. Bunlar şunları içerebilir:

  • Baş-boyun kanserleri
  • Akciğer kanseri
  • Meme kanseri
  • Prostat kanseri
  • Mesane kanseri
  • Rektum kanseri
  • Cilt kanserleri
  • Beyin ve omurilik tümörleri
  • Lenfoma

Radyoterapi, kanserli hücrelerin bulunduğu herhangi bir bölgeye uygulanabilir. Ancak uygulama, hastanın durumuna, kanserin tipine, evresine ve yayılımına bağlı olarak belirlenir.

Radyoterapinin yan etkileri nelerdir ?

Radyoterapi, kanser hücrelerini öldürmek veya büyümelerini durdurmak için yüksek enerjili radyasyon kullanımıdır. Ancak, radyasyon aynı zamanda normal hücreleri de etkileyebilir ve bazı yan etkilere neden olabilir. Radyoterapinin yan etkileri, tedavinin dozuna, uygulandığı bölgeye ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir. Bazı yaygın yan etkiler şunlardır:

  • Yorgunluk
  • Ciltte kızarıklık, kabarcıklar, kaşıntı veya kuruluk
  • Bulantı ve kusma