Onkoloji, kanser hastalıklarının tanı, tedavi ve takibiyle ilgilenen tıp dalıdır. Onkolojik hastalıklar, normal hücrelerin kontrolsüz bir şekilde büyümesi ve bölünmesi sonucu oluşan tümörlerin neden olduğu hastalıklardır. Bu tümörler, çevre dokulara ve organlara yayılarak metastaz yapabilirler.
Onkoloji, kanserin nedenleri, risk faktörleri, korunma yöntemleri, erken teşhis ve tanı, tedavi seçenekleri, yan etkileri, yaşam kalitesi ve takip gibi konuları ele alır. Onkologlar, kanser hastalarının tedavisi için gerekli olan kemoterapi, radyoterapi, cerrahi müdahale, immünoterapi, hedefe yönelik tedavi gibi çeşitli tedavi yöntemlerini kullanırlar. Onkoloji, kanser hastalıklarının tedavisinde sürekli olarak ilerleme kaydeden bir tıp dalıdır ve kanser hastalarının hayatta kalma oranlarını artırmayı hedefler.
En sık görülen kanser türleri nelerdir?
Kanser, birçok farklı organ ve dokuda gelişebilen bir hastalıktır ve birçok farklı kanser türü vardır. En sık görülen kanser türleri şunlardır:
- Meme kanseri
- Prostat kanseri
- Akciğer kanseri
- Kalın bağırsak kanseri
- Mide kanseri
- Pankreas kanseri
- Lenfoma
- Malign melanom (deri kanseri)
- Over kanseri
- Mesane kanseri
Bu kanser türleri, dünya genelinde en sık görülen kanser türleridir. Ancak, herhangi bir kanserin teşhisi konulmadan önce mutlaka bir sağlık uzmanına danışılması gerekmektedir.
Onkolojik tedaviler nelerdir?
Onkolojik tedaviler, kanser hücrelerinin büyümesini kontrol altına almak veya yok etmek için kullanılan farklı tedavi yöntemleridir. Kullanılacak tedavi yöntemi, kanserin türü, evresi, yerleşim yeri, hastanın yaşı ve genel sağlık durumu gibi faktörlere bağlı olarak belirlenir. İşte onkolojik tedavilerin bazıları:
- Cerrahi tedavi: Kanserli dokunun ameliyat yoluyla çıkarılmasıdır. Ameliyat, kanserin türüne, yerleşim yerine ve evresine bağlı olarak farklı şekillerde yapılabilir.
- Radyoterapi: Kanser hücrelerini yok etmek veya büyümesini durdurmaya yardımcı olmak için yüksek enerjili ışınların kullanımıdır.
- Kemoterapi: İlaçlar yoluyla kanser hücrelerini öldürmeye veya büyümesini durdurmaya çalışan bir tedavi yöntemidir.
- Hormonal terapi: Kanserin büyümesini kontrol etmek için hormonal dengenin değiştirilmesi yoluyla yapılan bir tedavi yöntemidir.
- Hedefe yönelik tedavi: Kanser hücrelerinin özelliklerine özgü hedefleri hedefleyen ilaçların kullanılmasıdır.
- İmmünoterapi: Bağışıklık sistemi hücrelerinin kanser hücrelerini tanıyıp yok etmesini artırmak için kullanılan bir tedavi yöntemidir.
Bu tedaviler, tek başına veya birlikte kullanılabilir. Onkolojik tedaviler, kanserin türüne ve evresine bağlı olarak farklı sonuçlar verebilir. Tedavilerin yan etkileri de farklılık gösterebilir ve tedaviden önce hasta ve ailesi bu konuda bilgilendirilmelidir.
Onkolojik tedaviler uygulanırken dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir?
Onkolojik tedavilerin uygulanması sırasında dikkat edilmesi gereken bazı hususlar şunlardır:
- Tedavi planının anlaşılması: Hastaların, tedavi planlarını anlamaları ve tedavinin ne kadar süreceği hakkında bilgi sahibi olmaları önemlidir.
- Yan etkilerin takibi: Kanser tedavilerinin çoğu, yan etkileri nedeniyle hastalar üzerinde ciddi bir etki yapabilir. Bu nedenle, tedavi sırasında hastaların yan etkileri izlemesi ve raporlaması önemlidir.
- Beslenme: Kanser tedavileri sırasında beslenme çok önemlidir. İlaçlar veya radyoterapi, besin alımınızı etkileyebilir ve hastaların güçlerini korumaları için yeterli miktarda besin alması gerekebilir.
- İlaçların doğru kullanımı: Kanser tedavisi sırasında kullanılan ilaçların doğru dozda, doğru zamanlarda ve doğru şekilde kullanılması önemlidir.
- Doktorla iletişim: Tedavi sırasında hastaların, doktorlarıyla açık bir iletişim kurmaları ve herhangi bir sorun veya endişe durumunda doktorlarına bildirmeleri önemlidir.
- Kişisel bakım: Kanser tedavisi sırasında kişisel hijyenin önemi büyüktür. Enfeksiyon riskini azaltmak için el yıkama, diş fırçalama ve düzenli banyo yapmak gibi kişisel bakım alışkanlıkları önemlidir.
- Takip: Kanser tedavisi tamamlandıktan sonra, düzenli takip önemlidir. Tedavi sonrası rutin taramalar, hastalığın yeniden ortaya çıkmasını veya tedavi sonrası komplikasyonların erken teşhis edilmesini sağlayabilir.
